Srednjovjekovna Bosna i Srbija - osma epizoda

Proučavanje historije srednjeg vijeka uvijek je bilo naučni izazov, a složeni međususjedski odnosi, koji su vladali u tom periodu, zanimljivi i intrigantni.  Takav je bio i odnos srednjovjekovne Bosne i Srbije.

Bosna se kao politički organizirani prostor prvi put spominje u spisu bizantskog cara Konstantina VII Porfirogenita i to sredinom 10. stoljeća.

Prema njegovom tumačenju, Bosna - horion, mala zemlja, priznavala je tada vrhovnu vlast Srbije.

Međusobni odnosi ove dvije zemlje opisani su i u djelu Jovana Kinama iz druge polovine 12. stoljeća. Kinam je bio viši činovnik u administraciji bizantskih careva Manuela Komnena i Andronika I. On opisuje sukob Bizanta i Ugarske iz 1154. u kojem je učestvovao i bosanski ban Borić, za koga Kinam kaže da je egzarh-vladar zemlje Bosne. Bizantski pisac se dotiče općeg opisa bosanske države toga doba i navodi da rijeka Drina odvaja Bosnu od ostale Srbije, te mu je bilo bitno naglasiti da Bosna nije podređena arhižupanu Srba nego narod u Bosni i ima poseban način života i upravljanja. Najnovija istraživanja su pokazala da se radilo o privremenom vlasništvu Srbije nad Bosnom u 10, odnosno 9. stoljeću. Međutim, pripadnici historijske škole nama susjedne zemlje već skoro dva stoljeća imaju samo jednu liniju tumačenja tih odnosa i smatraju da je  Bosna tada bila samo teritorijalni dio Srbije, kao jedna od srpskih zemalja, a ne samostalna država.

U potragu za odgovorima vodi nas Enes Dedić, doktor historijskih nauka sa Instituta za historiju Univerziteta u Sarajevu.

Urednica i autorica serijala Sanda Novosel.