Careva džamija u Sarajevu

Careva džamija - Hatibova, Stara sultan Mehmedova, Atik, Gazi sultan Fatih Mehmedova džamija jedna je od prvih džamija izgrađenih u Bosni i Hercegovini. Izgrađena je 1462. godine a njenu izgradnju je finansirao i omogućio osnivač grada Sarajeva Isa-Beg Isaković. 

Prvobitna džamija izgrađena je sredinom 15. vijeka ali je izgorjela 1480. Godine, kada je despot Vuk Grgurević provalio sa vojskom iz Jajca i popalio Sarajevo. Na istom mjestu je Sujelman Veličanstveni 1566. godine ponovo sagradio džamiju u današnjem obliku.

Uz džamiju je Isa-beg izgradio i hamam, podigao most preko Miljacke, a sa druge strane rijeke kameni han (karavan saraj Kolobara) te veći broj dućana, čime počinje urbano formiranje grada. Mahala koja je formirana oko džamije nazvana je Mahala Careve džamije, kasnije skraćeno Careva mahala i predstavljala je prvi sarajevski stambeni kvart.

Careva džamija u Sarajevu centralni je tip džamije sa trostranim trijemom. 

Centralna kupola ima oblik polukruga u presjeku, tipično za klasični period osmanske arhitekture, a pretpostavlja se da je stara kupola eliptičnog presjeka izgorjela u požaru 1480. godine. Tokom konzervatorskih radova obavljanih osamdesetih i devedesetih godina prošlog vijeka otkrivena su i parcijalno restauirana četiri sloja zidne dekoracije iz 16., 18. i s početka 19 vijeka. Munara Careve džamije predstavlja jednu od najljepših starih munara u Bosni i Hercegovini. 

Uz Carevu džamiju sačuvan je harem sa preko stotinu nišana i jednim nedatiranim nišanom za koji se vjeruje da pripada mezaru Isa-bega Isakovića.

Scenarij i režija Himzo Mihaljević.

federalna.ba